Olta Makineleri / Olta Makaraları

Olta Makineleri

Yeme takılan balığı çekmeye yardımcı ana ekipmana olta makinesi adı verilir. Sarma kolu, makara, sarma teli, rulman, dişli ve şaft bölümlerinden oluşan olta makineleri makara mekanizmasının uyguladığı güç sayesinde ağır balıkları bile kolaylıkla çeker. Farklı av ve avlanma tekniklerine göre değişen modelleri ile her deneyim düzeyindeki kullanıcının balık tutmasına imkan tanır. Doğru şekilde kullanıldığında balığın kaçırılmadan yakalanmasında büyük role sahiptir. Olta makinesinde kalama ayarı, kafa yapısı, boyutu, devir oranı, ağırlık, bilye sayısı gibi özellikleri yapılan ava uygun olarak seçildiğinde başarı olasılığını artırır. Çıkrık, baitcast, fly, surf, jig ve at çek olta makinesi olarak sınıflandırılabilir. Olta makinesi markalarını dilediğiniz şekilde filtreleyerek kolay inceleyebilirsiniz.

Olta Makinesi Nedir?

Balığı tuttuktan sonra geriye çekmeyi kolaylaştıran mekanizmaların genel adı olta makinesidir. Sadece sarma kolunu çevirmek suretiyle oluşan güç, mücadele sırasında hayvanı zahmetsizce almaya yardımcı olur. Hem kullanılan tekniğe hem de balık türüne göre oldukça değişen modelleri bulunan olta makineleri surf, jig, çıkrık gibi türlere ayrılırken aynı zamanda hedef türün ağırlığına göre de gruplandırılır. Kafa büyüklüğü arttıkça çekebildiği ağırlık da arttığından boylar genellikle 200-10000 arasında değişir: 200-3000 küçük, 4000-5000 orta, 6000-10000 arası büyük makinelerdir. Bu nedenle 6000’lik olta makinesi, 7000 olta makinesi gibi isimlendirilir. 10000’lik olta makinesi ise tekneden avlanan çok büyük ebattaki balıklar için kullanılır. Ayrıca makinenin çekebileceği kiloyu drag değeri ya da kalama adı verilen özelliği de belirler. Örneğin 20 kg çekerli olta makinesi yaklaşık 5 kg drag gücüne sahip olabilir.

Olta Makinesi Ne İşe Yarar?

Misinaya sarılı makara mekanizması aracılığıyla direnç gösteren balığı çekebilmeyi sağlayan olta makineleri ergonomik yapıları sayesinde kullanıcıya konforlu bir deneyim sunar. Çalışma prensibi tamamen mekanik olan olta makineleri esas olarak yeme takılan balığın misinayı çekmesi sırasında direnç göstermesinin dışında, misinayı uygun biçimde sarma ve balığı daha kolay çekme işlevini de görür. Av tekniğine ve balık türüne göre farklı kalama ayarı, bilye sayısı, devir oranı gibi özelliklere sahip olmasının yanı sıra çeşitli makine boyları ile üretilmesi arzu edilen ağırlıkta balık tutmayı mümkün kılar. Makara büyüklüğüne uygun olta ipi bağlandıktan sonra kamışa takılarak kullanılır. Ayrıca av sırasında rahat kullanım adına sağ ve sol elini daha iyi kullanan kişilere özel tasarımları da mevcuttur.

Olta Makinesi Kısımları Nelerdir?

Olta makinesi parçaları genellikle çeşide göre değişiklik gösterir. Altı parçadan oluşan genel kullanım bir modelde; olta makinesi kolu veya sarma kolu, kılavuz teli, makine ayağı, rotasyon manivelası, kalama mekanizması, makara gibi kısımlar yer alır. Makara etrafında dönebilen kılavuz teli, olta ipi sarma görevi görür. Açıldığında ipi serbest bırakırken kapandığında ise sıkı tutar. Kamışın makine yatağı adı verilen bölümüne yerleşen ayak bölümü zarar gördüğünde tüm dengeyi bozduğu için hassas parçalarından biridir. Makaradaki dişli sistemini döndüren, sarma veya krank kolu olarak bilinen bölüm ergonomik ve kaymayı önleyen malzemeden üretilir. Makaranın hem ileri hem de geriye hareketinden sorumlu rotasyon manivelası kapalıyken kol tek yönde, açık durumdayken her iki yöne döner. İpin sarıldığı yer makara olarak adlandırılmakla birlikte drag veya kalama mekanizması ise makaraya basınç uygulayarak fren görevi gören en önemli kısımdır. İp fazla gerildiğinde kopmaması için makaranın tersine dönmesini kolaylaştırıp bir miktar ip salmasını sağlar.

Olta Makinesi Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Olta makinesi, amatör ve sportif balıkçıların almadan önce araştırma yapmaya en çok gerek duyduğu ekipmanların başında gelir. Nitekim olta makinelerinin değişen pek çok özelliğinin olması da kullanıcıları bilgi edinmeye yönlendirir. Kafa büyüklüğü, kamışa uygunluk gibi belli başlı noktalara dikkat edildiği sürece hedefe ulaşan keyifli bir aktiviteye imkan tanır. Bununla birlikte olta makinesi seçiminde ürün yorumlarına ek olarak ürünün tüm detaylarını ve kullanım şeklini gösteren videolar oldukça faydalı olabileceği gibi konuda uzman kişilerin olta makinesi tavsiyesi de fikir edinmenize yardımcı olabilir. Genel olarak olta makinesi satın alırken dikkat etmeniz gereken başlıca noktalar aşağıdaki gibidir:

• Balık türüne, kamışa ve av metoduna uygun olta makinesi seçimi dikkat edilmesi gereken ilk kısımdır.
• Kafa boyu hedef türün ağırlığına göre seçilmelidir.
• Üründeki malzeme kullanımı performansı son derece etkileyeceği için özellikle bilya üretim materyalinin kaliteli olması mekanizmadaki hareketli parçaların sürtünme kuvvetini azaltmaya yardımcı olur.
• Bilya sayısı fiyatı etkileyen bir faktör olduğundan başlangıçta düşük sayıya sahip ürünler tercih edilebilirken deneyim kazandıkça yüksek sayıdaki modellere geçilebilir.
• Modellerde kalama mekanizması önde, arkada ve her iki yönde de olabilir. Tuzlu su için genellikle önde konumlanırken tatlı suya uygun olanlarda arkada yer alır. Aynı zamanda kalamanın fren görevi görmesi sebebiyle hedef türün ağırlığından yüksek drag gücüne gerek yoktur.
• Kol bir tam tur çevrildiğinde makaranın kaç tur attığını ifade eden devir sayısı da tutulmak istenen balığın ağırlığıyla orantılıdır. Dolayısıyla devir düştükçe güç artacağından iri balıklar için düşük devir sayısı daha uygundur.
• Hafif türlerde hızlı, ağır olanlar için daha yavaş sarım modeller seçilmelidir.

Boyutlarına Göre Olta Makinesi Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Küçükten büyüğe doğru 1000, 2000, 3000, 4000, 5000, 6000, 8000’lik olta makinesi çeşitli kafa boyutlarını ifade eder. Yanındaki sıfırlar atılarak 20’lik, 40’lık gibi isimlerle de kısaltılır. 1000-3000 arası hafif, 4000-5000 orta, 6000-10000 arası modeller iri balıklar için uygundur. Başka bir ifadeyle, 100 m ip hangi kalınlıktaki misina ile makara çevresini sarabildiğine göre tanımlanır. Bu nedenle üzerlerinde 100m-0.2mm, 100 m-0.3mm gibi değerler yazılmıştır. Örneğin; 100 m-0.2mm alabalık, 100 m-0.3mm levrek, turna ve 100 m-0.5mm lüfer, sazan gibi balıklara uygun olabilir.

Olta Makinesi Nasıl Kullanılır?

İlk olarak olta makinesini ayak bölümünden kamışa iyi sabitlemek gerektiği için ayağın sivri uçlarını kamıştaki sıkıştırma halkalarının arasına geçirerek halkalar iyice sıkıştırılır. Eğer iyi sıkıştırılmazsa makinenin kamıştan ayrılıp suya düşmesine neden olabilir. Ardından makaraya sarılı misinanın bir kısmı açılıp kılavuz telinin yanındaki bilyeden geçirildikten sonra kamıştaki kılavuz halkaları arasında da geçirilir; misinanın ucuna yem takınca ava hazır hale gelmiş olur.

Olta Makinesi Çeşitleri Nelerdir?

Olta makineleri teknik olarak sabit, hareketli ve genel kullanım şeklinde gruplandırılır. Ancak av tekniklerindeki gereksinimler doğrultusunda çeşitli özelliklere ihtiyaç duyulmuştur. Bu yüzden olta makinelerini kullanılan yönteme göre şu şekilde gruplandırmak daha doğru olur:

• Surf
• Jig
• Spin
• Çıkrık
• Baitcast
• Fly

Surf Olta Makinesi Nedir?

Surf Casting tekniği ile avlanan kullanıcılar için üretilen surf olta makinesi büyük ve konik şekildeki kafa yapısıyla dikkat çeker. Uzak mesafelere atış yaparak balık tutmaya yardımcı olan bu modeldeki makaralar bir dönüşte daha fazla misina sarma kapasitesine sahiptir. Olta makinesi 6000 ve üzeri olan modeller surf olta makineleri grubuna girer.

Jig Olta Makinesi Nedir?

Jigging (seğirtme) metodunun gereksinimlerine göre tasarlanan modeller sağlam rulman ve dişli yapısının yanı sıra yüksek devir sayısı sayesinde bir dönüşte makaraya fazla misina sarabilen güçlü makinelerdir. Yavaş sarım özelliğiyle mücadeleci ve ağır balıkları çekebilecek düzeydedir. Büyük kol ve tutma topuzuyla rahatlıkla ayırt edilebilir.

Spin Olta Makinesi Nedir?

Spin (at-çek) avlarına uygun yapıdaki modeller oldukça hafif olmasıyla diğerlerinden ayrılır. At-çek yönteminde konfor son derece önemli olduğundan ergonomik tasarımlardır. Ani aksiyon gösterebilmeleri sayesinde hareketli avlar için idealdir. 2000’lik olta makinesi ile 5000 olta makinesi arasındaki boylar spin olta makineleri için karakteristiktir. Spin olta makinesi tavsiyesi almak isteyenler bu özelliklere bakarak araştırmalarını daha kolay yapabilir. LRF olta makinesi ise bu sınıfa giren alt grup gibi düşünülebilir. Çok daha hafif balıklar için tasarlandığından güç olarak daha zayıf makinelerdir.

Çıkrık Olta Makinesi Nedir?

Tipik olta makinelerine kıyasla oldukça farklı yapıya sahip oluşuyla kolaylıkla fark edilebilen bu modeller özel tasarımlardır. Normal modellere göre çok daha fazla misina sarma kapasitesine sahip olmasına ek olarak zor ve güç gerektiren avlar için üretilir. Misina kılavuzlu ve kılavuzsuz olabileceği gibi hem debriyajlı hem de koldan kalama ayarlıdır. Jig makinelerle birlikte bazen tekne olta makinesi grubuna da dahil edilmesi sebebiyle avcı ve mücadeleci balıklara göre tasarlanmıştır.

Baitcast Olta Makinesi Nedir?

Benzerliğinden dolayı çıkrık makinelerle sıklıkla karıştırılan baitcast makinelerin, çıkrık ile kıyaslandığında daha düşük güce sahip olmasıyla birlikte yaklaşık 15-16 kg çeker gücü bulunur. Ayrıca makinenin kol yönü değişmediğinden size en uygun modeli seçerken deneme yaparak almak daha sağlıklı olabilir.

Fly Olta Makinesi Nedir?

Oldukça farklı tasarımıyla diğer modellerden ayrılan fly makineler daha basit yapıdaki ekipmanlardır. Genellikle 1:1 devir sayısına sahip olduklarından onlara özel üretilen fly ipleriyle direkt olarak sarılabilir.

Olta Makinesi Fiyatları Ne Kadar?

Olta makinesi fiyatları balık tutkunlarının detaylı incelediği en önemli kriterlerden biri olması sebebiyle internetten sıklıkla araştırılır. Ancak değişen fiyatların oldukça geniş aralığa sahip olması ürünlerin çok fazla önemli özelliğinin bulunmasından kaynaklanır. Devir durumu, bilye sayısı makine gücü ve tipi fiyatı etkileyen ana unsurlardır. Özellikle bilye sayısı arttıkça fiyatlar farklılaştığından kullanıcının seviyesine göre ürün seçmesi çok önemlidir. Ayrıca kaliteli malzemeden üretilen bilye yapısı da çok etkiler. Dolayısıyla en pahalı olta makinesi çıkrık, jig ve bazı spin makine gruplarında görülebilir. Buna karşın oldukça cazip seçenekler sunan Decathlon olta makinesi keyifli avlar için uygundur. Aynı zamanda istediğiniz özelliklere sahip modelleri kolay filtreleyerek ulaşabilir, kampanya dönemlerini takip ederek en ucuz olta makinesi seçenekleriyle karşılaşabilirsiniz.

Olta Makinesi Temizliği ve Bakımı Nasıl Yapılır?

Olta makineleri oldukça hassas, bakım isteyen aletler olduğundan ürünün kullanım ömrü boyunca performans göstermesi için bakımına özen göstermek gerekir. Günlük, haftalık bakımlar şeklinde yapılması daha sağlıklı olacaktır. Günlük bakımı her avdan sonra birkaç dakikanızı ayırarak basit uygulamalarla gerçekleştirmek mümkündür. Öncelikle kalamayı tamamen sıkarak hareket etmesini önlemeniz gerekir. Makineyi içme suyu ile duruladıktan sonra kuru bir bezle önce iyice kurulamalısınız. Ardından kılavuz bilyasını özel üretilmiş yağ veya gres yağından 1-2 damla uygulayıp yağ içeri emildikten sonra fazlasını kurulayın. İşlem bitince sıkı olan kalamayı mutlaka açın. Ayrıca sarma kolunun her iki tarafındaki bilyeleri ve kafa içerisindeki mili kullanım sıklığına göre yağlayabilirsiniz. Bunun dışındaki olta makinesi yedek parça değişimleri, tamir ile ilgili teknik bilgi isteyen işlemler gibi bakım uygulamalarını markanın teknik servis biriminde yaptırmanız ürününüze herhangi bir zarar vermemek adına önemlidir.