SPOR SONRASI SOĞUMA HAREKETLERİNİN ÖNEMİ

Spor yapmak, kas ve iskelet sistemini güçlendirir ve zihinsel olarak daha dengeli ve daha güçlü hissetmenize yardımcı olur. Spor yaparken artan hareket hızına bağlı olarak kalp atışları ve nabız yükselir, solunum sıklaşır, farklı kas grupları çalışmaya başlar. En sonunda bedeninizi, hızlı üretime geçmiş bir fabrika gibi nefes ve ter içinde, daha fazlasını yapmaya çalışırken bulursunuz. İşte, bu gerçekten harikadır.

Bedenin bu yüksek tempoya adapte olabilmesi için vücut ısısını kademeli ve kontrollü olarak yükseltmek gerekir. Hangi tür olursa olsun, spor yapmadan önce hafif bir koşu ile bedeni ısıtmak ve esneme hareketleri ile kasları yüksek tempoya hazırlamak önemlidir. Isınmak bedeni spora hazırlarken olası sakatlıkları ve yaralanmaları da engeller ve profesyonel ya da amatör, tüm sporcular genellikle ısınma hareketlerinden sonra spora başlar. Peki ya antrenman sonrası, yüksek ısı ve tempoda çalışan bedeni bir anda durdurmak ne kadar doğrudur?

Spor Sonrası Soğuma Hareketleri Neden Önemlidir?

Kademeli olarak arttırılan vücut hızı, yine aynı şekilde kademeli olarak düşürülmeye ve beden kendi ritmine kavuşturulmaya ihtiyaç duyar. Çünkü hızlı çalışan bir metabolizmayı bir anda durdurmak yani soğuma egzersizleri yapmadan sporu sonlandırmak bedeninizde, yüksek hızda çalışan bir makinenin fişini aniden çekmeye benzer bir etki yaratır.

- Antrenman sırasında artan nabız seviyesi kontrollü olarak düşürülmediğinde, bedeniniz ritmini bulmakta zorlanır.
- İlgilendiğiniz branşa bağlı olarak yaptığınız spor hareketleri, kas gruplarında gerilmeye neden olabilir. Bu gerilen kaslar esnetilerek rahatlatılmazsa uzun vadede kas esnekliği kaybolur ve antrenman kalitesi azalır.
- Yapılan sporun sertlik derecesine göre kaslarda ufak ve önemsiz yırtıklar meydana gelir. Bu minik yırtılmalar, kasları rahatlatan bir esneme olmazsa ağrı ve acı verebilir.
- Yaptığınız egzersize bağlı olarak çalışan farklı kas gruplarında laktik asit birikmesi meydana gelir ve bu birikme spor sonrası yaşanan kas ağrılarına neden olur.

Laktik Asit Birikmesi Nedir?

Laktik asit, yapılan sporun yoğunluğuna bağlı olarak kaslarınızda farklı oranlarda biriken bir enzimdir. Spor esnasında vücut, ihtiyacı olan gücü karbonhidrat ve glikojen depolarından alır. Glikojen parçalanarak hızla enerjiye dönüşürken artan metabolizma hızına bağlı olarak, hücrelere daha hızlı oksijen taşınır ve vücut ritmi artar. Glikojeni takiben karbonhidrat depoları devreye girer ve hücrelere, artan metabolizma hızına yetecek kadar oksijen taşınamaz hale gelir. İşte, bu oksijensiz ortamda gerçekleşen karbonhidrat parçalanması sonucu laktik asit açığa çıkar. Bu durum, kas ağrılarına ve zaman zaman kramplara neden olabilir.

Soğuma Hareketleri Nasıl Yapılır?

Soğuma hareketlerinin temel amacı, bedenin normal ritme dönmesine yardımcı olmaktır. Normal ritimde aynı tempoda kullanılmayan kaslar, antrenman sırasında daha fazla gerileceği için, bu kasları esneterek rahatlatma ve gevşetme esasına dayanır. Elbette diğer temel amaç, ritmin ve nefesin dengelenmesidir.

Ayaklardan başlayarak vücudun üst tarafına doğru devam eden soğuma egzersizlerinde, bedenin her bölümü ayrı ayrı esnetilerek laktik asit birikmesinin etkileri en aza indirilmeye çalışır. Bu sayede spor sonrası hissedilen yorgunluk hissi azalır.

Koşu, trekking, bisiklet gibi, bedenin alt bölümü daha yoğun kullanılan sporlarda, bacak kaslarını esnetmek daha fazla önem kazanırken kano, kürek gibi sporlarda ya da ağırlık antrenmanlarında kol ve sırt kasları daha fazla kullanılır ve soğuma egzersizlerinin yoğunluğu bedenin üst bölgesine yönelik olmalıdır.

Antrenman sonrasında yapılan soğuma egzersizleri, kaslarınızı ve gücünüzü zorlamanız için değil, esnekliğinizi arttırarak rahatlamanıza yardımcı olmak için yapılır. Dolayısıyla soğuma sırasında acı çekiyorsanız, egzersizinizi yanlış yapıyor olabilirsiniz.

Daha keyifli soğuma egzersizleri için, bant ya da lastik gibi yardımcı ekipmanlar kullanabilir, spor zevkinizi her seferinde biraz daha arttırabilirsiniz.

Sağlıkla ve sporla kalın!